Czasem tak się dzieje, że idąc do psychologa, osoba zgłaszająca się po pomoc, zmęczona swoją sytuacją i chcąca jak najszybciej wyjść z niedającej jej spokoju sytuacji, ma nadzieję usłyszeć konkretne porady dotyczące tego, co może zrobić, aby zmienić swoje życie.
Psycholog robi to co w jego mocy, aby nie ingerować w decyzje pacjenta i pozwalać osobie przychodzącej po pomoc samej decydować o swoim życiu i wybierać zgodnie ze swoimi własnymi preferencjami (a nie tymi podyktowanymi przez rodziców, znajomych, partnerów, czy psychologa), o ile tylko nie krzywdzi w sposób znaczący innych lub samej siebie. Ta decyzja psychologów ma szczególne uzasadnienie.
Podam taki przykład: osoba czując się zagubiona w życiu nie potrafi sama podejmować decyzji i nieświadomie oczekuje od innych że ją poprowadzą i powiedzą co ma robić. Jest to problem, który pojawia się z dużą częścią znajomych i przełożonych. Później jednak osoba jest niezadowolona i pozostaje z uczuciem, że musi się dostosowywać do innych i podążać za tym, co oni chcą, a nie sama decydować o swoim życiu, jednak sama wybierać nie potrafi, bo boi się, że podejmie niewłaściwą decyzję, dlatego pozostawia inicjatywę innym. W takiej sytuacji, psycholog dający porady czy wskazówki co do tego co osoba powinna zrobić mógłby łatwo wpisać się w schemat, w którym osoba nieświadomie zachęcałaby go do kierowania nią. Zamiast pomagać wyjść z problemu, pogłębiałby go.
W związku z powyższym przykładem psycholog mówi jak rozumie to, co się dzieje z pacjentem, towarzysząc pacjentowi w jego zmaganiach i wczuwając się w jego sytuację, dając od siebie rozumienie, wyjaśnienie i interpretację tego co przeżywa pacjent, ale pozostawiając wolność decyzji po stronie pacjenta. Dzięki dodatkowej wiedzy i nowemu spojrzeniu na sytuację pacjent w pewnym momencie sam podejmie najlepszą dla siebie decyzję, bo też sam siebie zna najlepiej i wie co mu służy.
Celem psychoterapii jest zwiększanie wolności wewnętrznej pacjenta, obszarów w których może on sam decydować o sobie i stawać się osobą mającą coraz większy obszar wolnej woli w sobie. Wtedy dzięki terapii osoba może dochodzić do swoich prawdziwych potrzeb i pragnień oraz mieć coraz większą możliwość zarządzania swoim zachowaniem i decyzjami.